Było o węglu, czas na OZE. Czy opublikowany przez Ministerstwo Gospodarki projekt Polityki energetycznej Polski do 2050 roku , a także przygotowany projekt wniosków z analiz prognostycznych sporządzonych na jej potrzeby, uspokoją inwestorów? Jak decydenci widzą w polskim mixie energetycznym rolę OZE?
Współautorem tego wpisu jest Łukasz Jankowski
Wnioski z analiz prognostycznych
Podczas gdy prace nad ustawą o OZE (od 2011 r.) trwają w najlepsze, Ministerstwo Gospodarki w ramach wniosków z analiz rognostycznych na potrzeby Polityki energetycznej Polski do 2050 roku, powołując się na Prognozę zapotrzebowania na paliwa i energię do 2050 roku, sporządzoną przez Krajową Agencję Poszanowania Energii S.A., 2013 r.(„Prognoza zapotrzebowania na energię”), wskazało prognozy dotyczące przyszłej produkcji energii elektrycznej wg paliwa (w TWh):
*Prognoza produkcji energii elektrycznej wg paliwa (TWh), źródło: www.bip.mg.gov.pl, Projekt Wniosków analiz prognostycznych na potrzeby Polityki energetycznej Polski do 2050 roku, Wersja 0.1. data pobrania: 7 września 2014 r.
Wskazać należy, że zakładany wzrost znaczenia źródeł odnawialnych jest znaczny. Będąc trzecią siłą wytwórczą w 2015 r., z której pochodzić ma blisko 1/7 całości wytwarzanej energii elektrycznej, zgodnie z przyjętymi prognozami, w 2050 r., OZE ma stanowić główne, obok węgla kamiennego, źródło produkcji energii elektrycznej, z którego pochodzić będzie 1/3 całości energii elektrycznej.
Jednocześnie, zgodnie z danymi zawartymi we Wnioskach z analiz prognostycznych na potrzeby Polityki energetycznej Polski do 2050 roku (za Prognozą zapotrzebowania na energię) w zakresie prognozy ilości mocy zainstalowanych w produkcji energii elektrycznej wg technologii (MWe), wskazano zmiany w zakresie zainstalowanych mocy poszczególnych źródeł odnawialnych. Jak wskazano, w latach 2015-2050 stan mocy dużych elektrowni wodnych nie ulegnie zmianom. Nieznacznie, zwiększą się moce małych elektrowni wodnych z 670 MWe w 2015 r. do 800 MWe w 2050 r. Jednocześnie, w 2040 r., ma nastąpić gwałtowny spadek instalowanych mocy elektrowni na biomasę, które to przestaną być instalowane począwszy od 2045 r. Zgodnie z przyjętymi prognozami, od 2015 do 2050 r. ma nastąpić kilkukrotny wzrost zainstalowanych lądowych mocy wiatrowych z 3050 MWe w 2015 r. do 21.000 MWe w 2050.
Fotowoltaika
Odnawialnym źródłem, którego wzrost zainstalowanych mocy zgodnie z przyjętymi prognozami, ma być największy jest fotowoltaika („PV”). Począwszy od 2015 r., w którym powinniśmy spodziewać się 25 MWe zainstalowanych mocy, wzrost powinien być kilkudziesięcio krotny i w 2050 r. zainstalowanych powinno być 15.830 MWe źródeł PV. Jak wskazano we Wnioskach z analiz prognostycznych na potrzeby Polityki energetycznej Polski do 2050 roku, źródła odnawialne mają być głównym uzupełnieniem elektrowni na węgiel kamienny.
OZE mają być wspierane przez źródła gazowe działające w rezerwie oraz pracujące w skojarzeniu z produkcją ciepła. Jak wskazano, jednym z dwóch głównych powodów wzrostu OZE ma być rozwój fotowoltaiki: lawinowy rozwój fotowoltaiki na świecie powoduje szybki spadek kosztów energii słonecznej dla użytkowników końcowych, gdyż jak wskazano już dziś w krajach o dużym nasłonecznieniu lub o wysokich cenach energii detalicznej instalacje fotowoltaiczne zaczynają być ekonomicznie opłacalne dla użytkowników indywidualnych działających w modelu rozproszonym (retail grid parity). W powyższych prognozach optymistycznie przyjęto, że z obecnymi trendami cenowymi można oczekiwać, że ok. 2020-2025 r. tak stanie się także w Polsce. Wystarczy to do upowszechnienia się tej technologii po 2025 r., gdyż osiągnięcie konkurencyjności systemowej (pełnego grid parity) przez fotowoltaikę nie jest konieczne do tego, aby gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa usługowe zyskały silny bodziec finansowy do jej użytkowania. Ich ceną odniesienia jest bowiem cena dla odbiorcy końcowego, a nie cena hurtowa energii elektrycznej.
Powyższe wnioski są przynajmniej intrygujące zwłaszcza w kontekście przeciągających się prac nad ustawą o OZE. Zakłada się bowiem, że branża źródeł odnawialnych, przy systemie aukcyjnym (który jest traktowany jako możliwie najtańszy system wsparcia OZE), nierównych cenach energii z instalacji prosumenckich rozwinie się w tak znaczny, aby pociągnąć sektor energetyczny kraju. Warto wskazać, że założenia dotyczące PV są optymistyczne i już w 2015 r., rzeczywistość może je zweryfikować (25MWe zainstalowanych mocy PV w 2015 r., oznaczałoby kilkukrotne zwiększenie mocy zainstalowanych do końca 2014 r.).
Wnioski
Wszelkie analizy i prognozy, takie jak m.in. Uaktualnienie prognozy zapotrzebowania na paliwa i energię do roku 2030, Agencji Rynku Energii S.A., czy Reference Scenario 2013 – przygotowane na zlecenie Komisji Europejskiej zakładają istotny wzrost znaczenia OZE. Powyższe wydaje się jak najbardziej zasadne, jak również nieuniknione.
Z dzisiejszej perspektywy przyjęte parametry wydają się optymistyczne, a najbliższe lata powinny pokazać, jaka jest rzeczywistość dla OZE.
Obok, wniosków oczywistych, które znajdziemy w projektach m.in. dotyczących konieczności rozbudowy infrastruktury energetycznej, wskazać należy na tezy świadczące o znacznym optymizmie autorów. Jeżeli przyjmuje się, jako przesłankę wzrostu, że w ostatnim czasie przedstawiono także propozycje rozwiązań legislacyjnych wprowadzających schemat zoptymalizowanych mechanizmów wsparcia dla wytwórców energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii lub biogazu rolniczego (nowy system wsparcia dla OZE), to oczekiwanie wzrostu zainstalowanych mocy OZE na poziomie przedstawionym powyżej jest, co najmniej, nieuprawnione. Branża z niepokojem patrzy na zaproponowane rozwiązania legislacyjne, które cieszą chyba tylko największych graczy. Dzisiejsza rzeczywistość brutalnie weryfikuje np. większość nowych projektów wiatrowych, które już na etapie wniosku o warunki przyłączenia okazują się być głównym szkodnikiem Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. Dziś uzyskanie warunków dla nowych elektrowni wiatrowych jest ekstremalnie trudne i ustawa o OZE tego nie zmieni.
Założenia zawarte w projekcie Polityki energetycznej Polski do 2050 r. i Wnioskach z analiz prognostycznych na potrzeby Polityki energetycznej Polski do 2050 roku, są ambitne zwłaszcza w kontekście scenariusza zakładającego istotny udział OZE. Chcąc je zrealizować należałoby zacząć dostrzegać problemy, które dziś prawodawca skrzętnie omija, a które każdy inwestor z branży OZE jest w stanie wymienić jednym tchem.
Możesz zaprenumerować ten blog. Wpisz adres e-mail, a powiadomienie o nowym wpisie dostaniesz na swoją skrzynkę.
- Prezentujemy i omawiamy prawną stronę elektroenergetyki, energii odnawialnej, gazownictwa, ciepłownictwa i sektora wydobywczego.
- Śledzimy legislację i komentujemy działania URE i UOKiK oraz największych graczy rynkowych.
- Analizujemy orzecznictwo krajowe i europejskie dotyczące naszego sektora.